هم در مردان و هم زنان، یبوست ممکن است منجر به بیاختیاری ناشی از سرریز ادرار شود. یبوست زمانی است که حرکات روده شما (مدفوع) کمتر اتفاق میافتد و شما در دفع آن مشکل دارید، زیرا اغلب سفت و خشک هستند. شما ممکن است تنها قادر به دفع مقادیر کمی در یک زمان باشید یا در عبور آنها مشکل داشته باشید. علائم دیگری که ممکن است همراه یبوست باشد درد، گرفتگی یا ورم در ناحیه شکم است و گاها پس از خارج شدن از توالت احساس میکنید که رودهتان کاملا تخلیه نشده است.
برای کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت در کلینیک امید میتوانید با شماره 09128444990 تماس حاصل نمایید.
چه چیزی باعث یبوست میشود؟
یبوست میتواند به دلایل بسیاری رخ دهد و ممکن است در یک زمان بیش از یک علت داشته باشد. در میان شایع ترین علل یبوست به موارد زیر میتوان اشاره کرد
- حرکت آهسته مدفوع از روده بزرگ
- تخلیه با تاخیر روده بزرگ در اثر اختلالات لگنی، به ویژه در زنان
- یک نوع سندرم روده تحریک پذیر (IBS) که دارای نشانه های IBS و یبوست است، و همچنین IBS همراه با یبوست یا IBS-C نامیده میشود.
یبوست ممکن است به دلیل عوامل زیر بدتر شود:
رژیمهای غذایی حاوی فیبر کم
بزرگسالان مسنتر معمولا به دلیل فیبرهای غذایی محدود، عدم فعالیت بدنی و داروها، به یبوست مبتلا میشوند.
عدم فعالیت فیزیکی
اگر ورزش نکنید یا به طور مرتب حرکت نداشته باشید، ممکن است دچار یبوست شوید. به عنوان مثال، افراد ممکن است فعالیت کمتری داشته باشند زیرا
- مبتلا به سایر بیماریها هستند
- تمام روز را نشستهاند و به طور منظم ورزش نمیکنند
- به دلیل بیماری یا حادثه مجبور هستند بیشتر وقت خود را در رختخواب بگذارند
داروها
بعضی از داروهایی که پزشکان برای درمان سایر بیماریها تجویز میکنند، ممکن است باعث یبوست شوند. داروهایی که باعث یبوست میشوند عبارتند از:
- آنتی اسیدها- برای خنثی کردن اسید معده مورد استفاده میباشند- که حاوی آلومینیوم و کلسیم هستند
- ضد استیل کولین – که برای درمان اسپاسم عضلانی در رودهها مورد استفاده قرار میگیرد
- ضد تشنجها – برای کاهش فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز جهت جلوگیری از تشنج استفاده میشود استفاده میشود
- ضد اسپاسم – برای کاهش اسپاسم عضلانی در روده استفاده میشود
- مسدود کنندههای کانال کلسیم- برای درمان فشار خون بالا و بیماریهای قلبی مورد استفاده هستند
- دیورتیکها – برای کمک به کلیهها در حذف مایعات از خون استفاده میشوند
- مکملهای آهن – برای افزایش سطح آهن در خون استفاده میشوند
- داروهای مورد استفاده برای درمان پارکینسون
- داروهای مسکن- برای درمان درد شدید مورد استفاده قرار میگیرند
- برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان افسردگی
تغییرات سبک زندگی و زندگی روزانه
یبوست ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که زندگی یا روال روزانه شما تغییر کند. به عنوان مثال، حرکت روده شما میتواند در موارد زیر تغییر کند
- وقتی سفر میکنید
- وقتی باردار شوید
- زمانی که رو به پیری میروید
نادیده گرفتن فوریت دفع ادرار
اگر نیاز به حرکت روده را نادیده بگیرید، در طول زمان ممکن است دیگر احساس نیاز به دفع مدفوع نداشته باشید. ممکن است دفع مدفوع خود را به تاخیر بیاندازید زیرا نمیخواهید از توالت خارج از خانه استفاده کنید، به دستشویی دسترسی ندارید یا ممکن است احساس کنید که خیلی مشغول هستید. این عادت میتواند منجر به یبوست شود.
بیماریهای خاص
برخی از بیماریها میتوانند حرکت مدفوع از روده بزرگ، راست روده یا مقعد را بسیار آرامتر کنند و باعث یبوست شوند. این مشکلات عبارتند از:
- اختلالاتی که بر مغز و ستون فقرات شما تأثیر میگذارد مانند بیماری پارکینسون
- آسیبهای نخاعی یا مغزی
- دیابت
- کم کاری تیروئید
علائم یبوست
علائم واضحتر عبارتند از:
- کمتر از یک بار حرکت روده (BM) یا دفع مدفوع در روز
- ممکن است چندین روز شکمتان کار نکند
- مدفوع سفت و خشک
- مشکل در حرکت دادن مدفوع به بیرون از راست روده (بخشی از روده بزرگ که مدفوع را نگه میدارد)
- درد همراه با دفع مدفوع
- نفخ شکم، گرفتگی یا درد
- مشاهده مدفوع کم ابکی یا لکههایی روی لباس زیر
هنگامی که جلوی حرکات روده خود را میگیرید، مدفوع میتواند داخل رکتوم جمع شود. این مسئله باعث میشود که مدفوع بزرگتر شود و دفع آن سختتر شود. همچنین میتواند باعث کشش رکتوم شود. مدفوع شل میتواند به اطراف این انباشتگی مدفوع سفت نشت کند و باعث شود که لباس زیر خود را خیس کنید.
یبوست چه تاثیری بر روده میگذارد?
یبوست شدید شایع ترین علت بیاختیاری مدفوع (یا نشت مدفوع)، به ویژه در افراد مسنتر است. این مسئله به این دلیل است که دفع مدفوع سفت دشوار است و ممکن است باعث انسداد جزئی در روده شود که بدون هشدار منجر به ایجاد مدفوع آبکی در اطراف مدفوع سفت میشود. این مشکل گاهی اوقات با اسهال اشتباه گرفته میشود.
یبوست چه تاثیری بر مثانه میگذارد؟
یبوست میتواند کنترل مثانه و ادرار را تحت تاثیر قرار دهد. اگر گاهی اوقات دچار نشت ادرار نشت میشوید یا به طور مکرر احساس نیاز به رفتن به توالت برای دفع ادرار را دارید، ممکن است درگیر یبوست باشید. روده بیش از حد پر (به علت یبوست) میتواند بر مثانه فشار وارد کند و میزان ادراری که میتواند نگه دارد کاهش دهد و یا اینکه باعث احساس نیاز فوری به دفع ادرار در شما شود.
یبوست همچنین میتواند بر عضلات کف لگن تاثیر بگذارد. قدرت عضلات کف لگن هم برای کنترل مثانه و هم روده مهم است. این عضلات مانند یک ترامپولین از استخوان ناحیه شرمگاهی در جلوی بدن تا دنبالچه (استخوان دم) در پشت کشیده میشود. عضلات لگن میتوانند به علت یبوست، بارداری و زایمان، یا شاید بلند کردن اجسام سنگین، تضعیف شوند. عضلات قوی کف لگن برای کنترل مثانه و روده لازم هستند تا قادر به نگه داشتن آن باشند.
بیاختیاری ادرار چگونه تشخیص داده میشود؟
دو مرحله اول در ارزیابی بیاختیاری ادرار معمولا سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی است:
- تاریخچه پزشکی – متخصص زنان یا دیگر پزشکان از شما میخواهند که علائم و نشانههایتان را به طور دقیق توضیح دهید. ممکن است از شما خواسته شود برای چند روز عادات مثانه را یادداشت کنید.
- معاینه فیزیکی – ممکن است معاینه لگن انجام شود تا ببینند آیا دچار افتادگی اندامهای لگن هستید و وجود سایر مشکلات آناتومیک را بررسی نمایند. ” تست سرفه” ممکن است در طول معاینه انجام شود. در طول تست سرفه، از شما خواسته میشود تا سرفه کنید و با داشتن مثانه پر ادرار خود را تحمل نمایید تا ببینند آیا نشت ادرار اتفاق میافتد. ممکن است آزمایش پد انجام شود، که در آن از یک پد استفاده میکنید که ادرار را جذب میکند. وزن پد برای بررسی مقدار نشت ادرار اندازه گیری میشود. ممکن است آزمایشی برای اندازه گیری محافظت از مجرای ادرار انجام شود.
اگر اطلاعات بیشتری لازم باشد، گاهی اوقات، آزمایشهای تصویربرداری و آزمایشهای عملکرد مثانه انجام میشود.
درمان یبوست در بیاختیاری ادرار
دارو
افرادی که مبتلا به یبوست هستند و علائم مثانه دارند اغلب به دارو نیاز دارند تا یبوست خود را برطرف کنند. مهم است که روزانه حرکات نرم رودهای اتفاق بیفتد تا مثانه بتواند باز شود. این داروها “نرم کننده های مدفوع” یا مسهل نامیده میشوند. ممکن است بیماران نیاز به مصرف این داروها برای 6 تا 12 ماه داشته باشند. معمولا سه مرحله مصرف داروهای رودهای وجود دارد.
فاز تخلیه
این مرحله ممکن است 1 تا 3 روز طول بکشد. در طول این مدت، چند دوز مسهل دریافت خواهید کرد که مدفوع سفت یا فشرده در روده بزرگ را تخلیه میکند. در این فاز، مقدار زیادی مدفوع بسیار نرم و خمیری خواهید داشت.
فاز نگهداری
این مرحله میتواند 6 تا 12 ماه ادامه یابد. در طول این مدت، از ملین یا نرم کننده مدفوع خوراکی همراه با یک رژیم غذایی دارای فیبر زیاد، مایعات بیشتر و تغییرات رفتاری کمک خواهید گرفت. دوز داروهای روده ممکن است در طول این مدت تغییر یابد.
فاز قطع دارو
در این مرحله، مسهلها یا نرم کنندههای مدفوع به تدریج کاهش مییابند و سپس قطع میشوند. مهم است که رژیم غذایی حاوی فیبر بالا و مایعات زیاد را ادامه دهید.
ورزش و بیوفیدبک
تمرینات کگل میتواند به تقویت عضلات لگن کمک کند. این تمرینات برای همه انواع بیاختیاری مفید است. بیوفیدبک یک تکنیک آموزشی است که میتواند به شما کمک کند عضلات صحیح را معین کنید. در یک نوع بیوفیدبک، حسگرها در داخل یا خارج از واژن قرار میگیرند که نیروی انقباض عضلات لگن را اندازه گیری میکند. هنگامی که عضلات درست را منقبض میکنید، اندازه گیری را روی مانیتور مشاهده خواهید کرد.
تحریک الکتریکی
تحریک الکتریکی نیز با ارسال جریان الکتریکی خفیف به اعصاب در قسمت پایین کمر یا عضلات لگنی که در ادرار کردن دخالت دارند، برای درمان بیاختیاری ادرار استفاده میشود.
چگونه میتوان از یبوست در بیاختیاری ادرار جلوگیری کرد
بعضی از افراد به ویژه کودکان اغلب زمانی که در حال بازی یا مشغولیتی هستند، دفع مدفوع را نادیده میگیرند و احساس نیاز به دفع ممکن است تا یک یا چند روز بازنگردد.
- هر روز یک زمان با آرامش و بدون عجله را برای دستشویی رفتن اختصاص دهید.
- از آنجا که خوردن یا آشامیدن اغلب باعث تحریک حرکات روده میشود، پس از غذا ممکن است بهترین زمان برای کودکتان باشد که به دستشویی برود. حریم شخصی را فراهم کنید.
- دستشویی رفتن روزانه: خودتان یا فرزندتان یک یا دو بار در روز بعد از صرف غذا به مدت 15-20 دقیقه در توالت بنشینید.
- تقویت مثبت: امیدوار باشید و دلسرد نشوید. ممکن است بهبود یبوست شما چند ماه طول بکشد.
- مایعاتی که به دفع مدفوع کمک میکنند. شما باید روزانه مقدار زیادی مایعات بنوشید. پزشک یا پرستار شما مقدار مایعات را به صورت روزانه بر اساس وزن شما پیشنهاد میدهد. نوشیدن شیر باید به روزانه 3-4 لیوان محدود شود. مقدار باقیمانده مایعات مورد نیاز باید آب یا آب میوه باشد. از مصرف سودا باید اجتناب شود. اطمینان حاصل کنید که مایعات بیشتری در طول ماههای گرمتر سال مصرف کنید.
- افزایش فیبر در برنامه غذایی روزانه شما نیز میتواند به شما کمک کند و هضم شما را آسان تر نماید. مهم است که بدانید چه غذاهایی باعث سخت تر شدن دفع مدفوع میشود و چه غذاهایی مدفوع کردن را راحتتر میکنند.