رایجترین جراحی برای پایین افتادگی، تعمیر کف لگن است، که یک اصطلاح وسیع مورد استفاده برای توصیف اصلاح با جراحی سادهی کف لگن است. به طور دقیقتر، اصطلاح تعمیر قدامی به اصلاح دیواره جلویی واژن اشاره دارد؛ و تعمیر خلفی به اصلاح دیواره پشت واژن اشاره دارد. جراحان اغلب بیش از یکی از این تعمیرات را به طور همزمان انجام میدهند.
یکی از شایع ترین عوارض جراحی اندامهای کف لگن، آسیب به عضلات مثانه است و گاهی حتی بیمارانی که قبل از عمل جراحی کف لگن، مشکل بیاختیاری نداشتند نیز دچار بیاختیاری ادرار میشوند.
اما بیاختیاری ادرار پس از جراحی کف لگن با استفاده از روشهای توانبخشی عضلات کف لگن مانند ورزش، بیوفیدبک تراپی و تحریک الکتریکی قابل درمان است. متخصصین ما در کلینیک کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید با ارائه روشهای نوین درمان بیاختیاری ادرار مانند توانبخشی لگن آماده ارائه خدمات به بیماران هستند.برای اطلاعات بیشتر و یا مشاوره با متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید میتوانید با شماره 02122770586 تماس بگیرید.
انواع مشکلات افتادگی کف لگن
تعمیر دیواره واژن قدامی
تعمیر قدامی یک روش جراحی برای تعمیر یا تقویت لایههای ضعیف بین مثانه و واژن است. هدف جراحی این است که علائم ورم یا شلی واژن را تسکین دهد و عملکرد مثانه را بدون دخالت در عملکرد جنسی بهبود بخشد. میزان موفقیت برای ترمیم قدام 70 تا 90 درصد است، هرچند این احتمال وجود دارد که افتادگی دوباره رخ دهد یا قسمت دیگری از دیواره واژن ممکن است دچار افتادگی شود.
جراحی میتواند تحت بیهوشی عمومی، منطقهای یا بیحسی موضعی انجام شود. روشهای متعددی برای انجام تعمیر قدامی وجود دارد، اما روش رایج توسط برش در امتداد مرکز دیواره جلو واژن ایجاد شده، است، نزدیک به ورودی شروع و نزدیک به بالای واژن تمام میشود. سپس لایههای تضعیف شده با استفاده از بخیههای قابل جذب تعمیر میشوند. گاهی اوقات پوست واژن زائد برداشته میشود. در صورتی که افتادگی شدید دارید، یا این یک عمل مجدد است، برای تقویت دیواره قدامی واژن، از مواد تقویتی مانند مش ممکن است استفاده شود.
تعمیر دیوار واژن خلفی
افتادگی دیواره پشتی واژن (خلفی) معمولا به دلیل ضعف در لایههای قوی بافتی است که واژن را از قسمت پایین روده جدا میکنند. تعمیر خلفی یک روش جراحی برای تعمیر یا تقویت لایههای ضعیف بین مقعد و واژن است. هدف جراحی این است که علائم ورم یا شلی واژن را تسکین دهد و عملکرد مثانه را بدون دخالت در عملکرد جنسی بهبود بخشد. میزان موفقیت برای تعمیر خلفی 80 تا 90٪ است، هرچند این احتمال وجود دارد که افتادگی دوباره رخ دهد یا قسمت دیگری از دیواره واژن ممکن است دچار افتادگی شود.
جراحی میتواند تحت بیهوشی عمومی، منطقهای یا بیحسی موضعی انجام شود. روشهای متعددی برای انجام تعمیر خلفی وجود دارد، اما روش رایج توسط برش در امتداد مرکز دیواره جلو واژن ایجاد شده، است، نزدیک به ورودی شروع و نزدیک به بالای واژن تمام میشود. سپس لایههای تضعیف شده با استفاده از بخیههای قابل جذب تعمیر میشوند. در صورتی که افتادگی شدید دارید، یا این یک عمل مجدد است، برای تقویت دیواره خلفی واژن، از مواد تقویتی مانند مش ممکن است استفاده شود.
هیسترکتومی واژینال
هیسترکتومی واژینال روشی است که ممکن است در صورت داشتن افتادگی یا پرولاپس رحم انجام شود. این زمانی است که رحم به داخل واژن میافتد و در موارد پیشرفتهتر میتواند فراتر از ورود به مهبل گسترش یابد. هیسترکتومی واژینال، حذف جراحی رحم از طریق واژن است. میزان موفقیت هیسترکتومی واژن 85٪ است، اگرچه بعضی از زنان ممکن است ماهها یا حتی سالها بعد مبتلا به افتادگی بیشتر طاق واژن شوند.
هیسترکتومی واژن میتواند تحت بیهوشی عمومی یا نخاعی انجام شود. برای حذف رحم، جراح در بالای واژن اطراف گردن رحم برش ایجاد میکند. جراح سپس روده و مثانه را از رحم دور میکند، بافتهای اتصال را قطع میکند و سپس رحم را حذف میکند. سپس جراح بالای واژن (طاق واژن) را میبندد. شایع است که جراحان بخیههای حمایت کننده اضافی را نیز برای طاق واژن در طول جراحی اضافه کنند.
عوارض
همانند تمام عملها، یک عنصر خطر وجود دارد و عوارض میتوانند رخ دهند. در زیر برخی از عوارض را که بیشتر مربوط به جراحی دیواره واژن خلفی و قدامی هستند، آماده کردهایم.
- یبوست
- درد در هنگام مقاربت
- آسیب به مثانه و یا میزنای
- آسیب به راست روده
- بیاختیاری ادرار
- عوارض مش
همچنین ممکن است کمی درد یا ناراحتی در ناحیه کشاله ران، واژن و پایین شکم بعد از جراحی تجربه کنید. این درد معمولا پس از یک یا 2 هفته فروکش میکند و داروهای مسکن ساده مانند پاراستامول ممکن است کمک کننده باشند.
خطر ابتلا به ترومبوز سیاهرگی عمقی بعد از جراحی افزایش مییابد. پزشک شما ممکن است جوراب فشرده سازی و یک تزریق رقیق کننده خون روزانه را به منظور کاهش این خطر به شما بدهد. شما همچنین میتوانید تمرینهای کوچک مانند چرخش مچ پای در یک حرکت دایرهای و خم و صاف کردن پاهایتان، را در حالی که در رختخواب هستید به منظور کاهش خطر انجام دهید.
بیاختیاری ادرار پس از عمل جراحی کف لگن
جراحی برای تعمیر افتادگی اندام لگن اغلب خطر ابتلا به بیاختیاری را به همراه دارد. جراحی تعمیر افتادگی، فشار داخل حفره پایین لگن را کاهش میدهد، اما گاهی اوقات بیاختیاری ادرار ایجاد میشود. در نتیجه روش آوﻳﺰ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻴﺎﻧﻲ ﻣﺠﺮاي ادرار بطور همزمان و یا دیگر روشها ممکن است توصیه شوند.
درمان بیاختیاری ادرار
توانبخشی کف لگن راهی مناسب برای تسریع بهبودی پس از جراحی و همچنین برای درمان بیاختیاری ادرار ناشی از عمل جراحی کف لگن است. توانبخشی لگن شامل موارد زیر است:
بیوفیدبک
بیوفیدبک یک درمان برای بازآموزی عضله کف لگن است که به یادگیری بیماران برای تقویت و یا ریلکس کردن ماهیچههای کف لگنشان به منظور بهبود عملکرد روده یا مثانه و کاهش برخی از انواع درد کف لگن کمک میکند. این یک فرایند بدون درد است که از سنسورهای ویژه و یک مانیتور کامپیوتر برای نمایش اطلاعات مربوط به فعالیت عضلانی استفاده میکند. این اطلاعات یا “بازخورد” برای بدست آوردن حساسیت استفاده میشود و با تمرین، عملکرد عضلات کف لگن را کنترل میکند. بخش مهمی از درمان بیوفیدبک کف لگن، تمرین عضلات کف لگن در خانه است. با بیوفیدبک، فرد می تواند یاد بگیرد که استفاده از عضلات نادرست را متوقف کند و عضلات درست را مورد استفاده قرار دهد.
تحریک کف لگن
یک سنسور واژن، اندازه تامپون، برای ایجاد تحریک الکلتریکی بدون درد در عضلات کف لگن مورد استفاده قرار میگیرد، که منجر به منقبض شدنشان میشود. بیماران تحریک را مانند احساس مور مور شدن توصیف میکنند، نه درد. این فرایند باعث کمک به تقویت عضلات میشود و به مغز و عضلات لگن یاد میدهد که به درستی با هم کار کنند. قدرت انقباض عضلانی بر روی یک مانیتور نمایش داده میشود، و این به درمان هدایتی و توصیههای تمرین کمک میکند.
تمرین کف لگن
سه حرکت برای قوی کردن عضلات کف لگن و مثانه:
راحت بنشینید و زانوهایتان را کمی از هم جدا کنید. حالا تصور کنید در حال جلوگیری از خارج شدن باد از معدهتان هستید. برای انجام این کار، باید عضلات اطراف راه عبور پشت را فشار دهید. عضلات را فشار دهید و بالا بکشید گویی واقعا نفخ دارید. شما باید بتوانید حرکت عضلانی را احساس کنید. باسن و پاهای شما اصلا نباید حرکت کنند. شما باید از سفت شدن پوست اطراف راه عبور پشت مطلع شوید و برخیزید و از صندلی دور شوید. واقعا سعی کنید این فشردن و بالا بردن را احساس کنید.
حالا تصور کنید در دستشویی نشسته و در حال ادرار کردن هستید. تصور کنید میخواهید جریان ادرار را متوقف کنید. شما باید از همان گروهی از عضلات استفاده کنید که قبلا استفاده کردهاید، اما اگر متوجه شدید کار سختی است، تعجب نکنید. (هنگامی که واقعا در حال ادرار کردن هستید جریان ادرار را اینگونه متوقف نکنید، در صورت تکرار، باعث مشکلات در تخلیه درست میشود).
حالا سعی کنید عضلات اطراف راه عبور پشت، واژن و راه عبور جلویی را تنگ کنید، و به داخل بکشید گویی به طور همزمان در حالت متوقف کردن عبور باد و عبور ادرار هستید. به کار گرفتن دیگر عضلات نادرست بسیار آسان است، بنابراین سعی کنید کف لگنتان را تا حد امکان با فشار ندادن پاها به یکدیگر، سفت نکردن باسن و نگه نداشتن نفس جدا کنید و قسمت پایین شکم میتواند به آرامی به داخل کشیده شود. به این ترتیب بیشتر تلاشها باید از عضلات کف لگن صورت گیرند.