بیاختیاری ادرار ناتوانی فرد برای کنترل جریان ادرار است. برخی از انواع بیاختیاری ادرار مانند بیاختیاری ادرار فشاری و بیاختیاری ادرار فوری وجود دارد. بیاختیاری مخلوط بسیار شایع است و هنگامی رخ میدهد که علائم هر دو نوع بیاختیاری فشاری و فوری وجود دارد. گاهی علائم یک نوع بیاختیاری شدیدتر از سایر موارد است. بهعنوان مثال ممکن است به علت زایمان ضعف کف لگن ایجاد شود و باعث ایجاد بیاختیاری ادرار فشاری شود.
متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید با ارائه روشهای جدید درمان بیاختیاری ادرار مانند پاکسازی رگهای خونی آماده ارائه خدمات به بیماران هستند. برای اطلاعات بیشتر یا مشاوره با متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید میتوانید با شماره 02122770586 تماس بگیرید.
بیاختیاری مخلوط معمولاً ترکیبی از عوامل مشابه است که سبب بیاختیاری فشاری و فوری میشود. بیاختیاری فشاری ناشی از ضعف عضلات کف لگن است که از مثانه و عضلات کنترل ادرار حمایت میکند. درنتیجه، مجرای ادرار – لوله ادرار که از مثانه عبور میکند – نمیتواند بسته شود. بیاختیاری فشاری میتواند به دلیل: اگر عضلات دیواره مثانه شما بیشازحد باهم اصطکاک پیدا کنند بیاختیاری ادرار اتفاق میافتد. اصطکاک میتواند ناشی از:
افراد مبتلابه بیاختیاری مخلوط معمولاً علائم هر دو نوع بیاختیاری فشاری و فوری را تجربه میکنند. بیمار در شرایط زیر ممکن است دچار ریزش ادرار شود: این علائم معمولاً نشاندهنده بیاختیاری فشاری است. بیمار همچنین گاهی بهصورت ناگهانی نیاز به دفع سریع پیدا میکند و ریزش دارد. این بهطور معمول ویژگی بیاختیاری فوری است.
پزشک تشخیص را با پرسیدن سؤالات زیر شروع خواهد کرد: یادداشتبرداری از زمان ریزش ادرار و عادات دستشویی رفتن به شما کمک میکند بتوانید به سؤالات پزشکانتان پاسخ دهید. برای تشخیص بیاختیاری مخلوط پزشک یک یا چند مورد از این آزمایشات را برای شما تجویز میکند:
درمان بیاختیاری مخلوط میتواند ترکیبی از درمانهای تجویزشده برای بیاختیاری فشاری یا فوری باشد. این درمانها در زیر شرح دادهشده است. رفتاردرمانی ساده است، توسط خود بیمار انجام میشود، هیچ عارضه جانبی ندارد و اغلب همراه با سایر گزینههای درمانی استفاده میشود. این درمان برای بسیاری از زنان مؤثر است و برای درمان انواع خاصی از بیاختیاری استفاده میشود که عبارتند از: ورزشهای مثانه اهداف انجام ورزشهای مثانه افزایش فاصله زمانی بین تخلیه مثانه و مقدار مایعی است که مثانه میتواند نگه دارد. این تمرینها میتواند به کاهش حس اضطراب و ریزش ادرار کمک کنند. ورزش مثانه، صرفنظر از اینکه بیمار احساس اضطرار در تخلیه مثانه دارد یا خیر، مستلزم داشتن برنامه ثابت است. اگر احساس نیاز به ادرار کردن قبل از فاصله زمانی تعیینشده را داشته باشید، باید از تکنیکهای سرکوبگری مانند مدیتیشن و مراقبه و کگل لینک به ورزش کگل استفاده کنید. با پیشرفت بیمار در انجام تمرینها بازه زمانی بین هر بار تخلیه ادرار از 15 تا 30 دقیقه افزایش مییابد و زمانی میرسد که فرد میتواند سه یا چهار ساعت بدون احساس نیاز به تخلیه راحت باشد. این هدف را میتوان با توجه به نیازها و خواستههای هر زن تنظیم کرد. تمرینات لگن، که بهعنوان ورزش کگل نیز شناخته میشود، بخش مهمی از بهبود بیاختیاری ادرار و جلوگیری از بدتر شدن آن است. آنها همچنین میتوانند میل شما را به ادرار کردن سرکوب کنند. این تمرینات باعث تقویت ماهیچههایی میشوند که از عضلات لگن حمایت میکنند. این ماهیچهها تحت فرمان شما عمل میکنند و باز و بسته شدن مثانه را کنترل میکنند. دستیابی به نتایج مستلزم تعهد و تمرین منظم است. روش درست انجام تمرین نیز بسیار مهم است. بیوفیدبک مطالعات متعددی اثر بیوفیدبک را بهعنوان روشی مناسب برای درمان بیاختیاری ادرار اثبات کردهاند. بیوفیدبک میتواند به شما در یادگیری کنترل و تقویت عضلات کف لگن، که نقش مهمی در کنترل مثانه ایفا میکند، کمک کند. ازآنجاکه شما نمیتوانید عضلات کف لگن را ببینید، ممکن است تعیین محل دقیق آنها دشوار باشد یا مطمئن نباشید که آیا تمرینات عضلانی را درست انجام میدهید یا نه. بیوفیدبک تراپی با استفاده از نمودارهای کامپیوتری و صداهای قابل شنیدن عضلاتی که شما تمرین میدهید را نشان میدهد. همچنین اجازه میدهد تا درمانگر ا قدرت عضلانی شما را اندازهگیری کند و برنامه تمرین شخصی برای شما در نظر بگیرد. سرکوب فشار راهی برای کمک به کنترل تمایل ناگهانی به ادرار کردن است تا دستشویی رفتن دیگر برای فرد اضطراری نباشد. بهسرعت به سمت دستشویی رفتن هنگام احساس نیاز به تخلیه مثانه بدترین کاری است که میتوانید انجام دهید زیرا باعث تحریکپذیری مثانه میشود و توانایی شما در تمرکز بر کنترل مثانه را تحت تأثیر قرار میدهد. داروها در حال حاضر هیچ دارویی بهطور خاص برای درمان بیاختیاری فشاری وجود ندارد. بااینحال، چندین دارو تجربی در حال پیشرفت وجود دارد. داروها برای درمان این مشکل احتمالاً در آینده نزدیک در دسترس قرار میگیرد. در تحریک الکتریکی کف لگن از جریان الکتریکی ضعیف برای تحریک عضلات ضعیف یا غیرفعال لگن استفاده میشود. یک حسگر تامپون مانند که به دستگاه قابل تنظیم دستی متصل میشود در مهبل قرار میگیرد. سپس جریان تا سطحی افزایش مییابد که بیمار احساس ناراحتی نکند. حضور منظم در جلسات تحریک الکتریکی میتواند تأثیر ورزشهای عضلانی لگن را افزایش دهد و آنها را تقویت کند. تخلیه عادی ادرار نهتنها به عملکرد طبیعی اندامها و عضلات بلکه به اعصابی که سیگنالهای مناسب مربوط به ادرار را میفرستند نیز بستگی دارد. در بیاختیاری فوری عصب تنظیمکننده مثانه میتواند بیشازحد واکنشپذیر باشد و سیگنالهای قوی برای خالی شدن مثانه قبل از پر شدن کامل آن فرستاده میشود. درمانهای تحریک عصبی باعث انسداد مسیرهایی میشوند که پیامهای غیرطبیعی انتقال میدهند. در تحریک عصب تیبیال زیرپوستی یک سوزن کوچک طب سوزنی در مچ پا در امتداد عصب تیبالی قرار میگیرد و دستگاهی به سوزن متصل میشود تا جریان الکتریکی خفیف را به عصب ارسال کند. این جریانها از طریق عصب تیبیال به شبکه عصبی ساکارال ، که مثانه را تنظیم میکند، میرسند. جلسات تحریک عصب تیبیال زیرپوستی بدون درد هستند،30 دقیقه طول میکشند و بهطور مداوم به مدت 12 هفته تکرار میشوند. تمام جلسات درمانی در مطب پزشکی انجام میشوند. در درمان ساکرال نورو مدولاسیون نیز بهطور مستقیم از جریان الکتریکی خفیف به اعصاب ساکرو استفاده میشود. سیمهایی از طریق سوراخهایی در استخوانهای لگنی در امتداد اعصاب ساکرو کشیده میشوند. این کار با استفاده از بیهوشی موضعی انجام میشود. سیمها به یک ژنراتور خارجی کوچک وصل میشوند. اگر تست دوهفتهای با استفاده از دستگاه خارجی نشاندهنده بهبود علائم باشد، یک دستگاه دائمی زیرپوست قرار میگیرد. این روش نیاز به بیهوشی عمومی دارد. سم بوتولینوم A که بیشتر بهعنوان بوتاکس شناخته میشود، برای درمان آن دسته از بیماران مبتلابه بیاختیاری ادرار لازم است که با داروها و سایر روشهای محافظهکارانه بهبود نمییابند. این روش با فلج کردن عضله مثانه انقباضات ناخواسته مثانه را کاهش میدهد. تسکین معمولاً 7 روز پس از تزریق دیده میشود و تأثیر آن معمولاً شش تا 12 ماه ماندگار است. تکرار تزریق نیز اغلب موردنیاز است.
پساری اغلب برای درمان مشکلات حمایتی مثانه و لگن در واژن قرار داده میشود. این دستگاه در مهبل قرار میگیرد تا از رحم، مثانه، مجرای ادرار و رکتوم پشتیبانی کند. تعدادی از انواع آن متناسب با نیازهای شما و آناتومی بدن در دسترس هستند.
جراحی برای بازگرداندن موقعیت طبیعی مثانه و مجرای ادرار انجام میشود. دو نوع اصلی از جراحی بیاختیاری ادرار وجود دارد: عمل دریچه مصنوعی در گردن مثانه و عمل اسلینگ. در جامعه پزشکی اثربخشی این روشها هنوز موردبحث است و تصمیمگیری برای انتخاب روش بر اساس شرایط فردی اهمیت دارد.
علل بیاختیاری ادرار
علائم بیاختیاری ادرار
تشخیص بیاختیاری ادرار
درمان بیاختیاری ادرار
رفتاردرمانی
تمرینات لگنی
سرکوب فشار
تحریک الکتریکی
تحریک عصب تیبیال زیرپوستی (PTNS)
ساکرال نورو مدولاسیون درمانی
تزریق بوتاکس مثانه
قرار دادن پساری در واژن
جراحی