آیا بی اختیاری ادرار می تواند ناشی از سندرم روده تحریک پذیر باشد؟

روده یک لوله‌ی عضلانی به طول چند متر است و به منظور حرکت صحیح غذا و هوا در آن لازم است تا انقباضات دقیق و متناسبی در آن ایجاد شوند. در سندرم روده‌ی تحریک پذیر (IBS) تصور می‌شود که دیواره‌ی عضلانی روده بیش از حد حساس شده و به صورت نامتناسب دچار انقباض می‌شود. درنتیجه فرد دچار درد و نفخ می‌شود. در برخی از افراد علائم سندرم روده‌ی تحریک پذیر ممکن است پس از یک دوره عفونت در روده دیده شوند.

همانگونه که افراد مبتلا به این سندرم می‌توانند برای شما توضیح دهند، بی اختیاری مدفوع یکی از علائم شایع در این بیماری می‌باشد. در واقع حدود 20 درصد از بیماران مبتلا به سندرم روده‌ی تحریک پذیر از بی اختیاری ادرار و نزدیک به یک سوم از این بیماران از بی اختیاری مدفوع رنج می‌برند.

چه عواملی موجب بروز سندرم روده‌ی تحریک پذیر می‌شوند؟

سندرم روده‌ی تحریک پذیر واگیردار، وراثتی و سرطانی نیست. این عارضه در خانم‌ها نسبت به آقایان شیوع بیشتری دارد و تقریباً در نیمی از افراد شروع آن قبل از سن 35 سالگی خواهد بود. سندرم روده‌ی تحریک پذیر در 5 تا 20 درصد از کودکان نیز دیده می‌شود. این عارضه همچنین ممکن است پس از بروز یک دوره گاستروانتریت ایجاد شود. تصور بر این است که سندرم روده‌ی تحریک پذیر در اثر حساسیت‌های رژیمی و غذایی ایجاد می‌شود که البته این فرضیه اثبات نشده است. همچنین تصور می‌شود که ژنتیک نقش مهمی در ایجاد این عارضه داشته باشد ولی وراثتی بودن این بیماری اثبات نشده است. علائم سندرم روده‌ی تحریک پذیر ممکن است به هنگام استرس و یا در دوره‌ی قاعدگی تشدید شوند ولی بروز عارضه به این دو دلیل محتمل به نظر نمی‌رسد.

علائم مربوط به مثانه و سندرم روده‌ی تحریک پذیر

ارتباط قابل توجهی بین مثانه و روده‌ها وجود دارد. ممکن است در حدود نیمی از افرادی که به سندرم روده‌ی تحریک پذیر مبتلا هستند علائم مربوط به مثانه را تجربه کنند. این علائم عبارت‌اند از:

• ادرار مکرر (تکرر ادرار)
• عدم تخلیه‌ی کامل مثانه
• شب ادراری (نیاز به خارج شدن از تحت خواب برای ادرار کردن)
• فوریت ادرار (فوریت ادرار)
• درد شکم – که معمولاً پس از اجابت مزاج تسکین می‌یابد
• نفخ
• یبوست
• اسهال
• تناوب یبوست و اسهال
• باد شکم
• کاهش وزن

معمولاً خانم‌ها از این علائم رنج می‌برند که اکثراً در سنین نوجوانی آن‌ها ایجاد شده است. یکی از هر 5 نفر در برهه‌ای از زندگی خود علائم روده‌ی تحریک پذیر را تجربه می‌کند.

تشخیص

تشخیص سندرم روده‌ی تحریک پذیر ممکن است امری دشوار باشد. برای تشخیص این عارضه پزشک باید احتمالات متعددی را در نظر گرفته و سپس با انجام تست‌هایی وجود آن‌ها را رد کند تا در نهایت سندرم روده‌ی تحریک پذیر تشخیص داده شود. برخی از این تست‌ها ممکن است شامل تست‌های آزمایشگاهی، عکس برداری (مثل سی تی اسکن و یا عکس برداری با اشعه‌ی ایکس) و آندوسکوپی یا کلونوسکوپی باشند. آندوسکوپی روشی است که در طی آن پس از بی حسی بیمار، یک لوله‌ی انعطاف پذیر دارای یک دوربین کوچک در انتها را وارد لوله‌ی گوارشی وی می‌کنند. ترکیبی از سوابق پزشکی، معاینه‌ی فیزیکی و آزمایشات گفته شده برای تشخیص سندرم روده‌ی تحریک پذیر به کار می‌روند.

دو روش آزمایش خون جدید (تست آنتی بادی) به پزشک و دیگر متخصصین کمک می‌کنند تا سندرم روده‌ی تحریک پذیر اسهالی (IBS-D) و سندرم روده‌ی تحریک پذیر متناوب (IBS-M) که در طی آن فرد به طور متناوب به اسهال و یبوست مبتلا می‌شود را تشخیص دهند.

این آزمایش خون‌های جدید وجود آنتی بادی‌های anti-CdtB و anti-vinculin را در خون تشخیص می‌دهند که به نظر محققین، این دو آنتی بادی پس از ابتلای فرد به گاستروانتریت حاد در اثر باکتری‌های مختلف در بدن وی ایجاد می‌شوند. رشد باکتری‌ها در لوله‌ی گوارشی فرد حمله‌ی دستگاه ایمنی به بافت‌های گوارشی خود بیمار را تحریک کرده (خود ایمنی) و منجر به التهاب و آسیب به بافت‌ها می‌شود که سندرم روده‌ی تحریک پذیر را به وجود می‌آورند.

این آزمایش می‌تواند به پزشکان کمک کند تا سندرم روده‌ی تحریک پذیر (IBS) و بیماری‌های التهابی روده (IBD) را از یکدیگر تشخیص دهند. IBD نوع بسیار متفاوتی از بیماری‌های روده است که دستگاه ایمنی را درگیر می‌کند.

به نظر می‌رسد که این تست برای تشخیص سندرم روده‌ی تحریک پذیر اسهالی (IBS-D) موفق بوده ولی برای تشخیص سندرم روده‌ی تحریک پذیر همراه با یبوست (IBS-C) کارایی نداشته باشد. به نظر می‌رسد که این تست‌ها اختصاصی باشند و در صورت وجود آنتی بادی در خون فرد به احتمال زیاد به سندرم روده‌ی تحریک پذیر مبتلاست. با این حال این تست‌ها حساسیت بالایی نداشته و در صورت منفی اعلام شدن آن‌ها نیز ممکن است فرد همچنان به این عارضه مبتلا باشد. بنابراین این آزمایش تنها بخشی از افراد مبتلا به عارضه را تشخیص می‌دهد؛ افرادی که پس از عفونت به سندرم روده‌ی تحریک پذیر مبتلا شده‌اند.

روش‌های درمانی

روش‌های درمانی استفاده شده برای بی اختیاری مدفوع سعی می‌کنند کنترل مدفوع را به بیمار بازگردانده و از شدت مشکل بکاهند. ازجمله گزینه‌های موجود می‌توان به دارودرمانی، تغییرات رژیم غذایی، بازآموزی روده‌ها و تمرینات فشرده سازی مدفوع اشاره کرد. در صورتی که این روش‌ها کارایی نداشتند انجام عمل جراحی به شما توصیه می‌شود. در صورت تشخیص عارضه‌ای که منجر به بروز این سندرم شده است، درمان فوری آن لازم خواهد بود.

دارودرمانی

ازجمله داروهای مورد استفاده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• داروهای ضد اسهال مثل لوپراماید یا ایمودیوم
• داروهای مسهل مثل شیر منیزی را می‌توان به طور کوتاه مدت استفاده نمود
• داروهایی که تحرک روده‌ها را کاهش داده و یا مقدار آب مدفوع را کاهش می‌دهند

تغییر در رژیم غذایی

تغییر در رژیم غذایی بعضاً می‌تواند سندرم روده‌ی تحریک پذیر را درمان کند. یادداشت اثرات مختلف غذاهایی که مصرف می‌کنید می‌تواند به شما کمک کند تا اثر خوراکی‌های مختلف را بدانید. نوشیدن مایعات بیشتر و مصرف غذاهای حاوی الیاف می‌تواند علائم سندرم روده‌ی تحریک پذیر را کاهش دهد. خوراکی‌های دارای فیبر بالا که حجم مدفوع را افزایش می‌دهند می‌توانند برای درمان اسهال مزمن نیز مفید باشند.

بازآموزی روده

افرادی که کنترل ضعیفی بر روی اسفنکتر خود داشته و یا از نیاز خود برای اجابت مزاج دیر آگاه می‌شوند می‌توانند از تمرینات بازآموزی روده به خوبی استفاده کنند. این تمرینات می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• تمرینات انجام شده برای بازیابی قدرت عضلات ضروری برای کنترل روده‌ها
• یادگیری استفاده از دستشویی در ساعات مقرری از روز برای مثال پس از هر وعده‌ی غذایی، بازآموزی عضلات کف لگن یا تمرینات کگل  می‌توانند به شما کمک کنند تا عضلات ضعیف شده یا کشیده شده در طی حاملگی را دوباره تقویت کنید. به خانم‌ها توصیه می‌شود که در طول دوره‌ی بارداری خود و تا 2 ماه پس از تولد فرزند، روزانه چند بار این تمرینات را انجام دهند.

بیوفیدبک

بیوفیدبک  نوع دیگری از بازآموزی‌های روده است. یک دستگاه حساس به فشار وارد مقعد فرد شده و هر بار که عضلات اطراف اسفنکتر مقعد منقبض می‌شوند این دستگاه آن را احساس می‌کند. این کار می‌تواند به بیمار در کنترل الگوهای انقباض عضلات خود کمک کند. با تمرین انقباضات عضلانی و مشاهده‌ی قدرت و پاسخ آن بر روی نمایشگر بیمار می‌تواند عضلات موردنظر را تقویت کند.

تحریک الکتریکی

تحریک الکتریکی برای درمان بی اختیاری ادراری مورد استفاده قرار گرفته و در طی آن یک جریان خفیف الکتریکی وارد اعصاب کمر و عضلات کف لگن که در عمل ادرار کردن درگیر هستند خواهد شد. تحریک الکتریکی معمولاً توسط پزشک انجام می‌شود با این حال شما می‌توانید در منزل و با استفاده از دستگاه مخصوص که دارای یک الکترود واژنی یا مقعدی است این کار را انجام دهید. مدت زمان این روش درمانی متفاوت خواهد بود. برای مثال ممکن است برنامه‌ی درمانی شما شامل 12 هفته باشد که در طی آن روزانه دو بار به مدت 15 دقیقه از دستگاه استفاده می‌کنید. این نوع از تحریک الکتریکی برای بی اختیاری فوریتی و بی اختیاری استرسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر از این روش درمانی در منزل خود استفاده می‌کنید حتماً دستورات پزشک و فیزیوتراپیست خود را دنبال کنید.

کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است.