سندرم مثانه بیش فعال (OAB) به معنای احساس فوری برای دفع ادرار، نیاز به دفع ادرار بیشتر از حد معمول، و گاهی اوقات نشت ادرار قبل از رسیدن به توالت میباشد. درمان با آموزش مثانه اغلب مشکل را درمان میکند. برای استراحت دادن به مثانه لازم است دارو استفاده شود.
OAB زمانی اتفاق میافتد که مثانه به طور ناگهانی بدون کنترل شما فشار میآورد (منقبض میشود) و زمانی که مثانه پر نشده است. سندرم OAB یک بیماری شایع است که هیچ علتی برای انقباضات مکرر و کنترل نشده مثانه وجود ندارد. (به عنوان مثال، به علت عفونت ادراری یا بزرگی غده پروستات نیست). سندروم OAB بعضی اوقات مثانه تحریک پذیر یا اسهال بی ثباتی دتروسر نامیده میشود (دتروسر نام پزشکی برای عضله مثانه است).
بیش فعالی مثانه در بیماران پارکینسون، سکته مغزی و افراد مسن بسیار شایع است. پرکاری مثانه در صورت عدم درمان منجر به عفونت ادراری و عفونت پوستی و مشکلاتی نظیر افسردگی و انزوا میشود. در حالیکه درمانهای موثر و کارآمدی برای بیش فعالی مثانه موجود است
متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید با استفاده از روشهای مختلف مانند توانبخشی لگن، بیوفیدبک (روش غیر تهاجمی که در آن بیمار با امواج حاصل از بدن خودشان آموزش میبینن چطور عضلات مثانه را کنترل کنند ) و ورزش درمانی (انجام حرکاتی اصلاحی ورزشی برای تقویت مثانه) مشکل بی اختیاری را درمان می کنند. برای اطلاعات بیشتر و یا مشاوره با متخصصین ما در زمینه بیش فعالی و پرکاری مثانه و درمان متناسب با شرایط تان، میتوانید با شماره 09128444990 تماس بگیرید.
چه چیزی باعث سندرم مثانه بیش فعال میشود؟
علت سندرم مثانه بیش فعال به طور کامل مشخص نشده است. در این وضعیت، زمانی که نمیخواهید، عضله مثانه (دتروسر) بیش از حد فعال میشود و فشار وارد میکند (منقبض میشود).
به طور معمول، عضله مثانه زمانی که مثانه به تدریج پر میشود، آرام است. وقتی مثانه به تدریج کشیده میشود، و زمانی که مثانه تقریبا نصفه پر است، احساس نیاز به دفع ادرار میکنیم. اکثر افراد میتوانند به راحتی برای مدت زمانی پس از این احساس اولیه، تا زمان مناسب برای رفتن به توالت، خود را نگه دارند. در حالی که، در افرادی که دارای مثانه بیش فعال هستند، عضله مثانه پیامهای نادرست به مغز میرسد. مثانه ممکن است بیشتر از آن چه در واقع وجود دارد احساس پری داشته باشد.
مثانه زمانی که چندان پر نیست، و زمانی که نمی خواهید، خیلی زود منقبض میشود. این وضعیت میتواند به طور ناگهانی احساس رفتن به توالت را در شما ایجاد کند. در حقیقت، وقتی که مثانه شما برای دفع ادرار منقبض میشود، کنترل بسیار کمتری روی آن دارید.
در اغلب موارد، دلیل ایجاد بیش فعالی مثانه شناخته شده نیست و در نتیجه این شرایط به عنوان “سندرم پرکاری مثانه” نامیده میشود. علائم در زمان استرس ممکن است بدتر شوند. همچنین ممکن است علائم در اثر مصرف کافئین در چای، قهوه، کولا، و غیره و با الکل تشدید شود (قسمت زیر را مشاهده میکنید).
در برخی موارد علائم مثانه بیش فعال به عنوان یک عارضه ناشی از بیماریهای عصبی یا مغز ایجاد میشود، از جمله:
- پس از سکته مغزی
- با بیماری پارکینسون.
- با مولتیپل اسکلروز.
- پس از آسیب نخاعی.
همچنین علائم مشابه ممکن است در اثر عفونت ادراری یا سنگی در مثانه شما ایجاد شود. به طور واضح، این شرایط به عنوان سندرم مثانه بیش فعال شناخته نمیشوند زیرا علت مشخص دارند.
علائم بیش فعالی مثانه چیست؟
علائم سندرم مثانه بیش فعال عبارتند از:
- فوریت:به این معنی که شما تمایل ناگهانی و فوری برای دفع ادرار دارید. شما قادر به تعویق انداختن در رفتن به توالت نیستید.
- دفعات مکرر: به معنای توالت رفتن فراوان- بیش از هفت بار در روز است. در بسیاری از موارد دفعات توالت رفتن بیش از هفت بار در روز است.
- نوکتوریا: به معنی بیدار شدن برای رفتن به توالت بیش از یک بار در شب میباشد.
- بی اختیاری فوریتی در برخی موارد رخ میدهد. هنگامی که احساس فوریت میکنید، نشت ادرار پیش از ورود به توالت اتفاق میافتد.
از کجا بفهمیم مثانه بیش فعال داریم؟
اگر نیاز غیرطبیعی برای ادرار کردن داشته باشید، پزشک شما برای اطمینان از این که عفونت یا خون در ادرار ندارید، شما را بررسی میکند. پزشک شما همچنین ممکن است بخواهد اطمینان حاصل کند که وقتی ادرار میکنید، مثانه را کاملا تخلیه می کنید.
پزشک شما به دنبال سرنخهایی خواهد بود که ممکن است عوامل موثر را نشان دهد. این کار احتمالا شامل موارد زیر است:
- تاریخچه پزشکی
- معاینه فیزیکی، متمرکز بر شکم و اندام تناسلی شما
- نمونه ادرار برای تست عفونت، رد خون یا سایر اختلالات
- معاینه عصبی متمرکز که ممکن است مشکلات حسی یا رفلکسهای غیر طبیعی را شناسایی کند
درمانهای مثانه بیش فعال چیست؟
درمان مثانه بیش فعال میتواند در هر فرد متفاوت باشد. دستورالعملها ابتدا با درمانهای کم تهاجمی تر شروع میشوند. اولین اقدام درمانی توصیه شده درمانهای رفتاری، رژیم غذایی و شیوه زندگی است. در برخی افراد، افزودن بیوفیدبک مفید است. بیوفیدبک ممکن است در مطب یا توسط یک درمانگر طب فیزیکی انجام شود. در افرادی که به طور مناسب به درمانهای رفتاری، تغذیهای و یا شیوه زندگی پاسخ نمیدهند، افزودن دارو (درمان دارویی) به عنوان درمان مرحله دوم توصیه میشود. درمانهای ثانویه شامل گزینههای جراحی کم تهاجمی (تزریق سم بوتولینوم به دیواره مثانه) و درمانهای تحریک الکتریکی، از جمله نورومدولاسیون ساکرال (اینترستیم) و تحریک عصب محیطی (PTNS) میباشد. درمانهای گستردهتر جراحی در دسترس است، اما به ندرت برای درمان OAB مورد نیاز است که نتیجه یک وضعیت عصبی نباشد.
چه دارو و قرصهایی برای درمان این بیماری به کار میرود؟
داروهای متعددی برای درمان مثانه بیش فعال توصیه میشوند. نشان داده شده است که استفاده از این داروها همراه با درمانهای رفتاری، میزان موفقیت در درمان مثانه بیش فعال را افزایش میدهد. اهداف اصلی درمان OAB عبارتند از:
- کاهش فوریت و دفعات نیاز به ادرار کردن
- افزایش حجم خالی (ظرفیت مثانه)
- کاهش بی اختیاری فوریتی (کاهش دفعات نشت)
بازتوانی عضله لگن
توانبخشی عضلات لگن برای بهبود عضله لگن و جلوگیری از نشت
- تمرینات کگل: ورزش منظم، و روزانه عضلات لگن میتواند باعث بهبودی و حتی جلوگیری از بی اختیاری ادرار شود. این ورزش برای زنان جوان بیشتر مفید است. این تمرینها باید حداقل هشت هفته و 30-80 بار در روز انجام شود.
- بیوفیدبک: بیوفیدبک همراه با انجام تمرینات کگل، به افراد کمک میکند تا آگاهی و کنترل عضلات لگن خود را به دست اورند. بیوفیدبک میتواند به شناسایی عضلات کف لگن برای اطمینان از انقباضات مناسب این عضلات کمک کند.
- تحریک الکتریکی کف لگن: پالسهای الکتریکی خفیف باعث انقباض عضلات میشوند. این تحریک باید همراه با تمرینات کگل انجام شود.
درمانهای رفتاری
درمانهای رفتاری برای کمک به افراد در بازگرداندن کنترل مثانه خود
- آموزش مثانه به افراد آموزش میدهد تا با سرکوب آگاهانه احساس نیاز به ادرار کردن و همچنین استفاده از انقباضات عضلانی کف لگن برای سرکوب فوریت تخلیه مثانه بر احساس فوریت برای ادرار کردن مقاومت کنند و به تدریج فواصل بین دفع ادرار را بیشتر کنند.
- کمک در توالت رفتن از یک روال معمولی یا برنامه ریزی شده، جداول آموزش عادت و تخلیه بهبود یافته استفاده میکند تا به طور مرتب مثانه خالی شود و از نشت ادرار جلوگیری گردد.
برای پیشگیری از این بیماری چه اقداماتی میتوان انجام داد؟
علت دقیق سندرم پرکاری مثانه شناخته نشده است، بنابراین استراتژیهای پیشگیری مشخص نیست. با این حال، گزینههای زیر میتوانند در برخی افراد تشدید علائم را کاهش دهند. کافئین ممکن است فوریت ادرار را تشدید کند و به طور بالقوه باعث تحریک مثانه شود. قطع مصرف کافئین میتواند برخی از علائم مثانه بیش فعال را کاهش دهد.
برخی از کارشناسان معتقدند که اجتناب از غذاهای خاص مانند شکلات، غذاهای تند، نوشابههای گازدار و آجیل میتواند در پیشگیری از علائم مثانه بسیار فعال موثر باشد. سایر کارشناسان تشویق می کنند که مقدار فیبر رژیم غذایی برای افرادی که دارای مثانه بیش از حد فعال هستند، افزایش یابد. محدود کردن مصرف مایعات نیز میتواند به کاهش دفعات ادرار کردن کمک کند. اضافه وزن میتواند فشار بیشتری بر مثانه وارد کند و باعث بی اختیاری ادرار شود. بنابراین، کاهش وزن نیز میتواند به طور کلی به بی اختیاری ادرار کمک نماید.
احتمال بهبودی از این مشکل چقدر است؟
احتمال بهبودی کلی مثانه بسیار فعال معمولا خوب است. از طریق یک رویکرد ترکیبی شامل تغییرات رفتاری و داروها، بیمار میتواند به طور قابل توجهی فوریت مثانه را بهبود بخشد، و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به مثانه بیش از حد فعال میتواند به طور قابل توجهی بهبود یابد.
کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است.
